Trạm sạc xe điện công cộng: Xu hướng tất yếu cho đô thị thông minh

1. Mở đầu: Vì sao cần trạm sạc xe điện công cộng?

Trong bối cảnh xu hướng sử dụng xe điện ngày càng bùng nổ, trạm sạc xe điện công cộng đang trở thành một hạ tầng thiết yếu tại các đô thị. Không chỉ giúp giải quyết bài toán năng lượng cho người dùng, hệ thống trạm sạc còn góp phần thúc đẩy mục tiêu giao thông xanh, giảm phát thải và phát triển đô thị thông minh.
Tại Việt Nam, cùng với các chính sách hỗ trợ từ Chính phủ và sự tham gia của nhiều doanh nghiệp, trạm sạc công cộng đang dần phủ sóng tại trung tâm thương mại, bãi đỗ xe, khu dân cư và các tuyến quốc lộ. Đây là nền tảng quan trọng để thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch và thực hiện cam kết Net Zero 2050.

2. Trạm sạc xe điện công cộng là gì?

Trạm sạc xe điện công cộng là hệ thống cung cấp năng lượng cho xe máy điện, ô tô điện hoặc xe bus điện tại các khu vực công cộng như bãi đỗ xe, trung tâm thương mại, cây xăng, khu dân cư hay dọc các tuyến đường cao tốc.  

Các đơn vị phát triển trạm sạc xe điện công cộng tại Việt Nam gồm có: 

1. V-Green là công ty con cung cấp trạm sạc của VinFast, là đơn vị tiên phong phát triển mạng lưới trạm sạc xe điện công cộng diện rộng tại Việt Nam, cung cấp đa dạng công suất từ AC 11 kW đến DC 250–360 kW. V-Green cũng đã triển khai mô hình nhượng quyền trạm sạc và đang quản lý hệ thống sạc VinFast tại Việt Nam. ETEK Charge là một trong những đối tác chiến lược với V-Green phân phối và phát triển trạm sạc xe điện tại Việt Nam
2. EVN (Tập đoàn Điện lực Việt Nam) và các đơn vị liên kết như EVIDA hoặc EBOOST đang bắt đầu triển khai hệ thống trạm sạc công cộng. Điển hình là EVN triển khai thí điểm trạm sạc tại Đà Nẵng, với khả năng tương thích đa chuẩn và công suất lên đến 120kW.
3. Một số hãng xe sang như Porsche, Audi, Mercedes-Benz, BMW hiện cũng đã triển khai trạm sạc công cộng, song chỉ giới hạn ở các đại lý hoặc showroom và hoàn toàn thiếu mạng lưới phủ rộng như VinFast

3. Lợi ích của trạm sạc xe điện công cộng

3.1. Trạm sạc xe điện thuận tiện cho người dùng

• Người dùng không cần lo lắng về việc hết pin giữa đường.
• Có thể dễ dàng tìm trạm sạc thông qua ứng dụng bản đồ hoặc hệ thống định vị.
• Hỗ trợ đa dạng phương tiện: từ xe máy điện, ô tô cá nhân đến xe thương mại.

3.2. Góp phần phát triển đô thị thông minh

• Trạm sạc công cộng thường tích hợp công nghệ IoT và AI trong quản lý.
• Dữ liệu thu thập giúp quy hoạch năng lượng, điều phối giao thông và phát triển hạ tầng bền vững.
• Tích hợp năng lượng tái tạo (như điện mặt trời) giúp giảm tải cho lưới điện quốc gia.

3.3. Thúc đẩy thị trường xe điện

• Giúp người dùng yên tâm hơn khi chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện.
• Hỗ trợ các doanh nghiệp logistics, taxi điện, xe bus điện vận hành hiệu quả.
• Góp phần xây dựng hệ sinh thái giao thông xanh toàn diện.

4. Thực trạng phát triển trạm sạc xe điện công cộng tại Việt Nam

Trong vài năm gần đây, nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước đã tham gia phát triển hạ tầng sạc xe điện:

• Các tập đoàn xe điện: Đầu tư xây dựng hệ thống trạm sạc nhanh tại các thành phố lớn và trục đường quốc lộ.
• Doanh nghiệp công nghệ & năng lượng: Cung cấp giải pháp trạm sạc kết hợp năng lượng tái tạo.
• Bất động sản & thương mại: Nhiều trung tâm thương mại, khu đô thị cao cấp đã tích hợp trạm sạc vào bãi đỗ xe.

Tuy nhiên, thách thức vẫn còn:

• Hạ tầng phân bổ chưa đồng đều, chủ yếu tập trung tại các thành phố lớn.
• Chi phí đầu tư cao cho trạm sạc nhanh công suất lớn.
• Nhu cầu tiêu chuẩn hóa cổng sạc, phương thức thanh toán và kết nối liên thông giữa các nhà cung cấp.

5. Các mô hình trạm sạc xe điện công cộng phổ biến

5.1. Trạm sạc tại bãi đỗ xe và trung tâm thương mại

• Đáp ứng nhu cầu sạc cho người dùng khi mua sắm, giải trí.
• Tạo giá trị gia tăng cho trung tâm thương mại, thu hút khách hàng sử dụng dịch vụ.

5.2. Trạm sạc tại khu dân cư, chung cư

• Giúp cư dân sạc qua đêm một cách thuận tiện.
• Tích hợp hệ thống quản lý điện năng cho cả tòa nhà.

5.3. Trạm sạc nhanh dọc đường cao tốc

• Dành cho xe thương mại, xe khách đường dài.
• Hỗ trợ công suất cao (150 – 350 kW), sạc nhanh chỉ trong 20 – 30 phút.

5.4. Trạm sạc kết hợp năng lượng tái tạo

• Tích hợp điện mặt trời hoặc điện gió để giảm chi phí vận hành.
• Giúp giảm áp lực lên lưới điện quốc gia, đặc biệt vào giờ cao điểm.

Trạm sạc xe điện công cộng chính là xu hướng tất yếu của đô thị thông minh. Không chỉ giải quyết nhu cầu sạc cho người dùng, hệ thống này còn đóng vai trò chiến lược trong việc phát triển hạ tầng giao thông xanh, giảm phát thải và thúc đẩy năng lượng sạch.
Với sự vào cuộc mạnh mẽ của Chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng, tương lai không xa, Việt Nam sẽ sở hữu mạng lưới trạm sạc phủ khắp, tạo nền tảng vững chắc để đạt mục tiêu Net Zero 2050 và đưa các đô thị tiến gần hơn đến mô hình thành phố thông minh – bền vững – hiện đại.

XEM THÊM TẠI:
>>  Hướng dẫn lắp đặt trạm sạc xe điện tại nhà an toàn, tiết kiệm chi phí
>>  Top các trạm sạc xe điện phổ biến và tiện lợi nhất hiện nay
>>  Trạm sạc xe điện: Giải pháp hạ tầng cho giao thông xanh tại Việt Nam